صفحه اصلی > دسته‌بندی نشده : جلال طوفان، دبیر جهرم‌دوست

جلال طوفان، دبیر جهرم‌دوست

جلال طوفانjpg

جلال طوفان در سال 1298 فرزند ابوطالب در خانواده فرهنگی  در شهر جهرم به دنیا آمد. پدر وی خود از مشروطه‌خواهان جهرمی، از بانیان تأسیس حزب دموکرات در جهرم بود و در روزنامه‌های آن دوران مطالب آگاهی‌بخش می‌نوشت.

جلال مدتی نیز کلاسهای اول و دوم ابتدایی خود را در فسا و جهرم گذراند و بقیۀ دوران تحصیل خود را تا پایان متوسطه  در شیراز طی کرد. با افتتاح اولین دوره دانشسرای مقدماتی در شیراز برای ادامه تحصیل به آنجا رفت و پس از فارغ‌التحصیلی با آنکه در امتحانات نهایی رتبۀ دوم شده بود و می‌توانست به دانشگاه برود، به علت مشکلات خانوادگی از ادامه تحصیل منصرف شد. در سال 1315 و در سن 17سالگی به عنوان اولین آموزگار دیپلم به اداره فرهنگ جهرم آمد و به معلمی پرداخت و خدمات ارزنده‌ای از خود به یادگار گذاشت. برای درمان برخی بیماری‌های شایع بین دانش‌آموزان جهرمی از جمله تراخم چشمی، وی برای طی دوره‌ای کوتاه به تهران رفت و در کلاس‌های درمان تراخم دکتر علی محمد ثمری در تابستان ۱۳۱۷ شرکت کرد.

طوفان چند سال بعد در کنکور دانشگاه تهران شرکت کرد و در رشتۀ حقوق به تحصیل پرداخت. یکسال بعد بنا به دلایلی وی مجدداً در کنکور دانشگاه شرکت کرد و در رشتۀ زبان فرانسه قبول شد و پس از گرفتن مدکر کارشناسی این رشته به جهرم آمد. سپس وی به سمت مدیریت دانشسرای مقدماتی جهرم و همچنین رئیس دبیرستان خواجه نصیر منصوب شد و در این سالها خدمات شایانی چون: مقدمات ساخت اولین آزمایشگاه و کتابخانه و زمین ورزشی دبیرستان خواجه نصیر انجام داد که شرح آن در خاطرات فرهنگی جهرم آمده است. در سال 1331 اقدام به انتشار روزنامه طوفان جنوب کرد که بعد از کودتای 28 مرداد 1332 این روزنامه تعطیل شد. به دنبال آن، خانه طوفان و دفتر روزنامه غارت شد و آنجا را آتش زدند و وی را به مدت دوسال به کرمان تبعید کردند. حتی در دادگاه نظامی بر اساس ادعانامۀ دادستان تقاضای حکم اعدام برای طوفان شد که خوشبختانه در دادگاه تبرئه شد.

به دنبال همین مسائل جلال طوفان به همراه تعداد زیادی از معلمان آموزش و پرورش به وزارت کار منتقل شدند. پس از انتقال به ادارۀ کار شیراز مدتی سرپرستی و مجری برنامه کارگران در رادیو شیراز بود و مدتی نیز سرپرست درمانگاه کارگران شیراز شد. پس از مدتی از طرف وزارت آموزش و پرورش مجدداً به کار دعوت و در همین سال‌ها طبق دستور سازمان امنیت وقت از شیراز به یزد منتقل شد و سرانجام پس از 22 سال خدمت صادقانه فرهنگی تقاضای بازنشستگی کرد.

جلال طوفان گذشته از این که معلم و مدیری نمونه بود در این راه خدمات زیادی ارائه کرد. همواره به پژوهش و تحقیق به ویژه دربارۀ  زادگاه خود می‌پرداخت. و در راه شناساندن شهرستان جهرم حق بزرگی برگردن همگان دارد و چند کتاب و مقاله نوشته و یا ترجمه کرده است.

مرحوم طوفان، اولین دیپلمۀ جهرم و از اولین دبیران و لیسانس های جهرم که در اکثر رشته ها تدریس داشت و همچنین بانی و مؤسس دبیرستان خواجه نصیر جهرم بود. وی سال‌ها مدیر دبستان و دبیرستان‌های مختلف جهرم بود. وی همچنین اولین رئیس دانشسرای مقدماتی پسران جهرم، بنیانگذار تئاتر در مدارس و مجری اولین سرودهای دانش آموزی در جهرم بود.

مجری برنامه کارگران و سرپرست درمانگاه کارگران در شیراز، نویسندگی و ترجمه کتاب، اولین جهرم شناس و همکاری در ایجاد مرکز جهرم شناسی و چاپ روزنامه طوفان جنوب در سال 1331 و از نخستین کسانی بود که در جهرم با زبان فرانسه و انگلیسی آشنا بود. او علاوه بر معلمی، دبیری و روزنامه‌نگاری به هنر موسیقی و نوازندگی علاقه‌مند بود و ویولن را خوب می‌نواخت. همه دستگاه‌های موسیقی ایرانی را می‌شناخت و به آن تسلط کامل داشت.

طوفان بعد از 28 مرداد 1332 که دفتر روزنامه‌اش را تعطیل كرد و خانه‌اش را غارت کردند، مدتی زندانی و تبعید شد. شغل خود را از دست داد و بعدها به کار کشاورزی و باغ‌داری در شهرستان جهرم در باغ کوچک خود مشغول شد  و همین امر بهانه‌ای برای تألیف کتابی در زمینۀ کشاورزی شد.

کار کشاورزی او را قانع نکرد، بنابراین برای تحقیق و دیدار فرزندان خود که در آمریکا بودند به آن دیار سفر کرد و متعاقب آن به مطالعه و ترجمه کتاب‌های مختلف، حتی کتاب‌های کودکان، پرداخت.

طوفان به جهرم علاقه مفرطی داشت، به همین جهت مسافرت‌های خارج او از نظر مدت طولانی نبود. او سفری هم به زیارت خانه خدا رفت و حاصل همۀ این مسافرت‌ها خاطرات شیرین و آموزنده‌ای بود که گاه‌گاهی علاوه بر تألیفات خود برای دوستان تعریف می‌کرد.\

از خصوصیات بارز طوفان، شیرین‌زبانی او بود؛ به‌نحوی که اگر ساعت‌ها با او سخن می‌گفتند هرگز برای شنوندگان خسته‌کننده نبود. از او خاطرات شیرین و آموزنده و به‌یادماندنی به‌جا مانده است که جا دارد این خاطرات به لحاظ آموزندگی در جایی ثبت شود تا به یادگار بماند که گفته‌اند:

خوش‌تر آن باشد که سر دلبران / گفته آید در حدیث دیگران

گفتنی است به مناسبت بزرگداشت روز جهانی معلم از استاد جلال طوفان در16 مهر ماه 1382 در دبیرستان خواجه نصیر به همت مرکز جهرم‌شناسی، اداره آموزش و پرورش شهرستان جهرم، فرمانداری و شهرداری جهرم و سایر نهادها تجلیل شد. فیلمی مستند از وی نیز در همین سال تهیه شد.

انتشار روزنامۀ طوفان جنوب

روزنامه طوفان جنوب در سال‌های 1331 و 1332 و به طور دقیق‌تر از 21 مراداماه 1331 تا اول شهریور 1332 جمعاً 35 شماره به طور هفتگی در دو صفحه چاپ می‌شد.

طوفان جنوب روزنامه‌ای بود انتقادی اجتماعی که با هدف مبارزه با افراد زورگو در جهرم منتشر می‌شد. آن‌هایی که این روزنامه را می‌خریدند از اول تا آخر آن را می‌خواندند، حتی افرادی که در این روزنامه روی سخن طوفان با آن‌ها بود، این روزنامه را با دقت می‌خواندند، چون زبان ساده و طنزگونه و شیرین و نقّاد داشت. طوفان به دلیل انتقاداتی که به هیئت حاکمه داشت، بارها دستگیر و زندانی شد که شرح آن در کتاب کودتای 28مرداد و شرح خانه‎به دوشی‌های من آمده است.

آثار

کتاب‌های چاپ‌شدۀ جلال طوفان عبارتند از: شهرستان جهرم، تاریخ اجتماعی جهرم در قرون گذشته، خاطرات و تاریخچه فرهنگ جهرم، کودتای 28 مرداد و خانه به دوشی های من و ترجمۀ آثاری چون: چهار جلد داستان فکاهی ملل برای کودکان، زبان و نشانه‌ها، کشت مرکبات، زیباترین افسانه‌های دنیا، اسپریتیسم یا مکالمه با ارواح، بازگشتگان آن دنیا.

روحش شاد و آرام. یادش جاودانه باد.

تیم تولید محتوا جهرم شناسی
مقالات مرتبط

هفته فرهنگ جهرم؛ ۲۰ تا ۲۶ آبان ۴۰۳

برگزاری بیش از ۲۵ عنوان برنامه در سومين سال هفته جهرم فرماندار…

19 آبان 1403

نخستین جهرم‌شناسان ( فصل دوم، محمد کریم اشراق )

پس از جلال طوفان، محمدکریم اشراق، حقوقدان جهرمی، در سال 1351، کتاب…

18 آبان 1403

معرفی مرکز جهرم‌شناسی

اگرچه تاریخچۀ تحقیقات جهرم‌شناسی به اواخر دورۀ قاجار می‌رسد، اما سابقۀ تأسیس…

18 آبان 1403

دیدگاهتان را بنویسید

شانزده − چهارده =